Dolandırıcılık Mağduru Olmamak İçin Bilmeniz Gerekenler: Hukuki Korunma Yolları

DOLANDIRICILIK MAĞDURU

Günümüzde dolandırıcılık vakaları ne yazık ki artış göstermekte ve çeşitli yöntemlerle vatandaşlarımızı mağdur etmektedir. Kendinizi ve sevdiklerinizi bu tür tuzaklardan korumak için bilinçli olmak ve yasal haklarınızı bilmek büyük önem taşır. Bu yazımızda, sık karşılaşılan dolandırıcılık türlerini, bunlardan korunma yollarını ve olası bir mağduriyet durumunda atmanız gereken hukuki adımları detaylıca ele alacağız.

En Sık Karşılaşılan Dolandırıcılık Türleri ve Tuzakları

Dolandırıcılar sürekli yeni yöntemler geliştirse de, bazı temel dolandırıcılık türleri hala yaygınlığını korumaktadır. Bunları bilmek, şüpheli durumları daha kolay fark etmenizi sağlayacaktır:

• Telefon ve İnternet Dolandırıcılıkları (Kendini Kamu Görevlisi Olarak Tanıtma): En yaygın yöntemlerden biridir. Dolandırıcılar genellikle kendilerini polis, savcı, hâkim, jandarma veya banka görevlisi gibi tanıtarak arar. "Adınız terör örgütüne karıştı", "Bankadaki hesabınızdan para çekildi", "Kimlik bilgileriniz kopyalandı" gibi korkutucu senaryolarla sizi telaşlandırır ve para veya altın talep ederler. Bazen de "Size ödül çıktı", "Çekiliş kazandınız" gibi vaatlerle, ödülü almak için vergi veya masraf adı altında para isterler.

  
  

• Kredi Kartı ve Banka Dolandırıcılıkları: Sahte SMS'ler veya e-postalar aracılığıyla bankanızdan gelmiş gibi görünen "oltalama (phishing)" mesajları gönderirler. Bu mesajlardaki linklere tıkladığınızda, bankanızın resmi sitesine benzeyen sahte bir siteye yönlendirilir ve kart bilgilerinizle birlikte şifreniz çalınır. Ayrıca, ATM'lere yerleştirilen kopyalama cihazları veya alışveriş esnasında POS cihazı kopyalama yoluyla da kart bilgileriniz ele geçirilebilir.

  
  

• Sosyal Medya ve Sahte Profil Dolandırıcılıkları: Tanıdığınız bir arkadaşınızın veya akrabanızın sosyal medya hesabının çalınmasıyla, o kişiymiş gibi davranarak "acil paraya ihtiyacım var", "beni kurtar" gibi mesajlarla para talep edebilirler. Kimi zaman da tanınmış kişilerin veya markaların sahte profilleri üzerinden çekiliş, hediye gibi vaatlerle kişisel bilgileriniz toplanır veya linklere tıklamanız istenir.

  
  

• İş ve Konut Vaadi Dolandırıcılıkları: Gerçek olmayan, cazip iş ilanlarıyla veya çok uygun fiyata kiralık/satılık konut vaatleriyle karşılaşabilirsiniz. Genellikle bu tür durumlarda, işe başlamadan veya evi görmeden kapora, sigorta ücreti, komisyon veya kurs ücreti adı altında para talep edilir.

  
  

• Bilişim Sistemleri Yoluyla Dolandırıcılık: Genellikle sahte e-ticaret siteleri, sahte yatırım platformları veya sahte kripto para borsaları üzerinden gerçekleşir. Yatırım vaadiyle paranızı alır ancak vaat edilen kazancı sağlamaz ve paranızı geri vermezler.

Dolandırıcılık Mağduru Olmamak İçin Alınabilecek Kritik Önlemler

Kendinizi ve birikimlerinizi korumanın yolu, farkındalık ve şüphecilikten geçer. İşte dikkat etmeniz gereken en kritik noktalar:

1. "Polis/Savcı/Hâkim SİZDEN ASLA TELEFONDA PARA İSTEMEZ!": Bu, dolandırıcılık vakalarının en temel ve en sık görülen yöntemidir. Kamu görevlileri, hiçbir sebeple telefonla arayarak sizden para, altın veya banka bilgisi talep etmezler. Böyle bir arama aldığınızda, anında telefonu kapatın ve 155 Polis İmdat veya 112 Acil Çağrı Merkezi'ni arayarak durumu bildirin.

   
   

2. Kişisel ve Finansal Bilgilerinizi Kimseyle Paylaşmayın: Telefon, e-posta veya sosyal medya üzerinden gelen kimlik numaranız, banka/kredi kartı numaranız, şifreniz, CVC2 numaranız, internet bankacılığı bilgilerinizgibi hassas bilgileri asla tanımadığınız kişilerle paylaşmayın. Bankalar veya resmi kurumlar da size telefonla veya SMS ile bu bilgileri sormaz.

   
   

3. Bilinmeyen Linklere Tıklamayın, Bilinmeyen Dosyaları Açmayın: Bankanızdan, kargonuzdan veya fatura şirketinizden gelmiş gibi görünen şüpheli SMS veya e-postalardaki linklere kesinlikle tıklamayın. Bu tür linkler sizi sahte sitelere yönlendirerek bilgilerinizi çalabilir veya cihazınıza zararlı yazılım bulaştırabilir. Resmi bir işlemi bankanızın veya ilgili kurumun kendi resmi web sitesini adres çubuğuna elle yazarak gerçekleştirin.

   
   

4. Sosyal Medya ve Yakın Çevre Temkinliliği: Sosyal medya üzerinden tanıdığınız bir kişiden "acil para" veya "borç" isteği geldiğinde, mutlaka o kişiyi telefonla arayarak teyit edin. Hesabının ele geçirilmiş olma ihtimali çok yüksektir. Ayrıca, sosyal medyada tanımadığınız kişilerden gelen cazip tekliflere, ödül vaatlerine veya hızlı zenginleşme yöntemlerine karşı daima mesafeli olun.

   
   

5. ATM ve POS Cihazı Kontrolü: ATM'leri kullanırken kartsız işlem yapılan yerlerde sıra dışı cihazlar olup olmadığını kontrol edin. POS cihazından kartınızı geçirirken, kartınızın gözünüzün önünden ayrılmadığından emin olun.

   
   

6. Gerçekçilik Sorgusu: Bir teklif veya vaat "çok iyi" görünüyorsa, muhtemelen gerçektir değildir. Aşırı düşük kiralık evler, garanti kazanç vaat eden yatırım fırsatları veya kolay para kazanma yöntemleri genellikle dolandırıcılığın işaretidir.

   
   

7. Güçlü ve Farklı Şifreler Kullanın: Tüm online hesaplarınız için karmaşık ve birbirinden farklı şifrelerkullanın. Şifrelerinizi düzenli aralıklarla güncelleyin. Mümkünse, iki faktörlü kimlik doğrulamayı (telefonunuza gelen kod ile giriş yapma) etkinleştirin.

Dolandırıcılık Mağduru Olduğunuzda Atmanız Gereken Hukuki Adımlar

Tüm bu önlemlere rağmen dolandırıcılık mağduru olabilirsiniz. Böyle bir durumda panik yapmak yerine, hızlı ve doğru hukuki adımları atmak haklarınızı korumak için hayati önem taşır:

1. Derhal Savcılığa Başvurun: Mağduriyetinizi en kısa sürede, en yakın Cumhuriyet Başsavcılığı'na veya emniyet birimlerine (polis veya jandarma) giderek detaylı bir şikayet dilekçesi ile bildirin. Bu, hukuki sürecin başlaması için ilk ve en kritik adımdır. Şikayetinizin resmi makamlarca kaydedilmesi, delillerin toplanması ve soruşturmanın başlatılması açısından elzemdir.

   
   

2. Tüm Delilleri Eksiksiz Toplayın: Dolandırıcılık olayına ilişkin elinizdeki tüm delilleri eksiksiz bir şekilde muhafaza edin ve şikayetinizle birlikte ilgili makamlara sunun. Bu deliller; telefon görüşme kayıtları, mesajlaşmalar (WhatsApp, SMS vb.), banka dekontları, EFT/havale makbuzları, ekran görüntüleri (sahte siteler, sosyal medya konuşmaları), e-posta yazışmaları ve diğer tüm belgeler olabilir. Her bir delil, olayın aydınlatılması ve dolandırıcının yakalanması için kritik öneme sahiptir.

   
   

3. Bankanızı/Finans Kuruluşunuzu Bilgilendirin: Eğer banka hesabınızdan para çekimi yapıldıysa veya siz para transferi gerçekleştirdiyseniz, derhal kendi bankanızla iletişime geçin. Durumu bildirerek yapılan işlemin iptali veya şüpheli hesaba bloke konulması için talepte bulunun. Bankanız, gerekli araştırmayı yaparak yasal çerçevede size yardımcı olacaktır.

   
   

4. Bir Avukattan Profesyonel Destek Alın: Hukuki süreçler karmaşık ve teknik bilgi gerektiren süreçlerdir. Dolandırıcılık gibi suçlarda mağduriyetinizi en doğru şekilde ifade etmek, delilleri hukuka uygun sunmak ve yasal haklarınızı eksiksiz kullanmak için uzman bir avukattan destek almak çok önemlidir. Avukatınız; şikayet dilekçenizin hukuki açıdan sağlam bir şekilde hazırlanmasından, savcılık soruşturması ve olası bir dava sürecinin takibine, delillerin toplanmasına ve hak kaybına uğramamanıza kadar size profesyonel rehberlik edecektir. Erken aşamada alınacak hukuki destek, sürecin seyrini olumlu yönde etkileyebilir.

   
   

Unutmayın, dolandırıcılık mağduru olmak utanç verici bir durum değildir ve bu konuda yalnız değilsiniz. Önemli olan, durumu hızlıca fark etmek ve yasal yollara başvurarak haklarınızı aramaktır. Bilinçli adımlar atarak hem kendinizi koruyabilir hem de benzer durumdaki başkalarına örnek olabilirsiniz.