“Terk” Sebebiyle Boşanma Davasında Süreç ve Taktikler

Boşanma, sadece duygusal bir ayrılış değil, aynı zamanda ciddi bir hukuki mücadeledir. Bu süreçte “terk” sebebiyle dava açmak isteyen eşler, haklarını tam anlamıyla koruyabilmek için yasal düzenlemeleri çok iyi bilmelidir. 2025 yılı itibarıyla terk sebebine dayalı boşanma davalarında dikkat edilmesi gereken yeni süreçler, deliller ve hukuki taktiklerle bu rehberde her şeyi sade şekilde açıklıyoruz.

Terk Sebebine Dayalı Boşanma Nedir?

Türk Medeni Kanunu’nun TMK m. 164 maddesine göre terk, eşlerden birinin evlilik birliğinden doğan yükümlülükleri yerine getirmemek amacıyla diğerini terk etmesi veya haklı bir sebep olmaksızın evine dönmemesi durumudur.

TMK m. 164 özetle: “Eşlerden biri, evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemek maksadıyla diğerini terk etmiş ve bu terk en az altı ay sürmüş, ayrıca ihtar yapılmasına rağmen ortak hayat yeniden kurulamamışsa, terk edilen eş boşanma davası açabilir.”

Hukuki Olarak Terk Sayılabilecek Durumlar

Terk sayılabilmesi için şu şartlar gereklidir:

• Terk süresinin en az 6 ay olması

• Evin kasıtlı olarak terk edilmiş olması

• Haklı sebep bulunmaması

• Hakim veya Noter aracılığıyla ihtar gönderilmesine rağmen eşin dönmemesi

Bu maddeler doğrudan TMK m. 164/1 fıkrasında belirtilmiştir.

Terk Nedeniyle Dava Açma Şartları

Dava açabilmek için şu koşulların sağlanması gerekir:

1. En az 6 ay süreyle terk edilmiş olmak

2. Mahkeme veya noter yoluyla ihtar çekilmesi

3. İhtarnameye rağmen eşin eve dönmemesi

4. Ortak hayatın kurulamamış olması

Bu koşulların tamamı TMK m. 164’ün gerekçesi ve uygulanmasına ilişkin Yargıtay kararlarında da açıkça yer alır.

İhtarname Gönderme Süreci (Yasal Dayanakla)

İhtarname süreci TMK m. 164/2 ve uygulama kapsamında şu şekilde işler:

1. Noter kanalıyla ihtar gönderilir.

2. Eve dönülmesi için 2 aylık süre tanınır.

3. Bu süre sonunda eş hala dönmezse terk sebebine dayalı dava açılır.

Diğerini ortak konutu terk etmeye zorlayan veya haklı bir sebep olmaksızın ortak konuta dönmesini engelleyen eş de terk etmiş sayılır.

“Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, E. 2023/2042 K. 2023/5999 T. 06.12.2023:"kadının ortak konutu terk etmek zorunda bırakıldığı, erkeğin fiziksel ve psikolojik şiddet uyguladığı, asıl davanın davacısı erkeğin bu konuda eşine karşı yükümlülüklerini yerine getirmediği, kadının geri dönmemekte haklılığını ispatladığı"

Dava Açma Aşaması ve Dilekçe Örnekleri

Terk sebebiyle dava açmak isteyen eş, yetkili ve görevli mahkemeye başvurmalıdır. Bu mahkeme, eşlerin son altı ayda birlikte oturdukları yer Aile Mahkemesi’dir (HMK m. 6 ve TMK m. 168).

Dilekçede bulunması gereken temel unsurlar:

• Evlilik tarihi ve taraf bilgileri

• Terk olayının tarihi ve detayları

• Gönderilen ihtarname bilgileri

• Eşin dönmediğine ilişkin belgeler

• Boşanma talebi, varsa tazminat, nafaka talepleri

💡 Dikkat: Dilekçenize noter ihtarnamesi, teslim zarfı, adres kayıt örneği ve iletişim kayıtları gibi belgeleri mutlaka ekleyin.

Mahkeme Sürecinde Kullanılan Deliller

Terk nedeniyle açılan boşanma davasında delil çok önemlidir. TMK m. 184’e göre mahkeme, tarafların beyanıyla bağlı değildir ve her türlü delili inceleyebilir.

Sık kullanılan deliller:

• Noter ihtarnamesi ve tebligat belgesi

• Görgü tanıklarının beyanları (komşular, akrabalar)

• Telefon ve WhatsApp mesaj kayıtları

• Evin terk edildiğine dair kamera görüntüleri

• Eşin başka bir adreste yaşadığına dair belge

  
  

Dava Süresince Tarafların Hakları

Terk edilen eş, dava süresince çeşitli geçici hukuki korumalardan yararlanabilir:

• Geçici nafaka (TMK m. 197/2)

• Koruma kararı ve uzaklaştırma talebi (6284 sayılı Kanun)

• Ortak konutun kullanımı (TMK m. 194)

Ayrıca, çocuk varsa geçici velayet kararı alınabilir. Bu karar dava sonuna kadar geçerlidir.

Eşin Terk Etmesinden Sonra Mal Paylaşımı

Terk eylemi, evlilik birliğini bitirme gerekçesi olsa da mal paylaşımı için mutlaka boşanma kararı verilmesi gerekir. Mal rejimi tasfiyesi, boşanmanın kesinleşmesinden sonra yapılır (TMK m. 225-241).

• Ev, araba, birikmiş maaş ve primler paylaşım kapsamına girer.

• Terk eden eşin kusuru varsa, diğer eş manevi tazminat talep edebilir.

  
  

Terk Nedeniyle Boşanmalarda Nafaka ve Tazminat

Nafaka Türleri:

1. Tedbir Nafakası (dava süresince)

2. Yoksulluk Nafakası (boşanma sonrası TMK m. 175)

3. İştirak Nafakası (çocuk varsa TMK m. 182)

Tazminat:

• Kusurlu olan eşten manevi tazminat talep edilebilir (TMK m. 174/2).

• “Terk eden eş, bu davranışıyla diğer eşi küçük düşürmüş veya ciddi zarara uğratmışsa”, mahkeme tazminata hükmedebilir.

  
  

En Çok Yapılan Hatalar ve Hukuki Riskler

1. Süreyi yanlış hesaplamak: 6 ay dolmadan ihtar çekmek

2. İhtarnameyi sözlü yapmak: Mutlaka noter ya da mahkeme üzerinden olmalı

3. Gizli terk durumlarını fark etmemek: Eşin gittiği ama iletişimi koparmadığı durumlar terk sayılmaz

4. İspat yükünü hafife almak: Mahkeme belgeli delil ister

   
   

Sık Sorulan Sorular (SSS)

1. Terk nedeniyle açılan boşanma davası ne kadar sürer?

Delil ve tanık durumuna göre süre değişebilir.

2. Eşimi ihtarnameye rağmen bulamıyorum, ne yapmalıyım?

Son bilinen adrese tebligat yapılması yeterlidir. Resmi adres kayıtları esas alınır.

3. Eşin terk ettiği kanıtlanamazsa dava reddedilir mi?

Evet. Terk fiili somut delillerle, tanıklarla ispatlanmalıdır.

4. Terk eden eş mal paylaşımında hak kaybeder mi?

Hayır. Mal paylaşımı boşanma kararı sonrası olur ve tarafların kusuru mal paylaşımını doğrudan etkilemez.

5. Eşim evi terk etti ama geri dönmek istiyor, davadan vazgeçmeli miyim?

Eşinizin dönme talebi samimi değilse, davaya devam etmeniz önerilir.

6. Terkten dolayı nafaka bağlanır mı?

Evet, terk edilen eşe nafaka bağlanabilir. Tarafların maddi durumları değerlendirilerek karar verilir.

Sonuç: Hakkınızı Nasıl Güçlü Koruyabilirsiniz?

Terk sebebiyle boşanma, hem duygusal hem hukuki olarak zor bir süreçtir. Ancak doğru adımlar, etkili deliller ve uzman avukat desteğiyle hem hakkınızı hem de itibarınızı koruyabilirsiniz.

Yapılan düzenlemelerle birlikte artık terk durumları daha net tanımlanmakta, Yargıtay içtihatları doğrultusunda dijital deliller daha çok kabul edilmekte ve eşin kusuru daha kolay ispatlanabilmektedir. Bu nedenle terk sebebiyle dava açmadan önce mutlaka bir aile hukuku avukatıyla görüşmenizi tavsiye ederiz.